Massale groepsvordering tegen Anthropic dreigt de AI-sector in chaos te storten
Er woedt een storm in het Amerikaanse AI-landschap, een die binnen enkele maanden miljarden dollars kan wegvagen en de fundamenten van de hele sector kan doen trillen. Drie auteurs zijn een groepsvordering begonnen tegen start-up Anthropic en beschuldigen het bedrijf van auteursrechtschending. Op het eerste gezicht lijkt het een routinezaak, maar de inzet blijkt uit het feit dat mogelijk wel zeven miljoen rechthebbenden kunnen aansluiten, met werken die een eeuw bestrijken. De potentiële schade loopt in de honderden miljarden, omdat elke eiser tot 150.000 dollar aan wettelijke boete kan vorderen.
De doorslag kwam toen rechter William Alsup de zaak als groepsvordering certificeerde en daarbij verwees naar zijn vijftig jaar ervaring. Anthropic vecht die beslissing fel aan en stelt dat de rechter niet heeft onderzocht wie precies als eiser kwalificeert, welke werken het betreft en welke licenties daarop van toepassing kunnen zijn.
Anthropic krijgt steun van invloedrijke techbrancheorganisaties, waaronder de Consumer Technology Association en de Computer & Communications Industry Association. Zij waarschuwen dat het laten doorgaan van de zaak een gevaarlijk precedent schept. Volgens hen kan het een golf aan megaclaims ontketenen, investeringen doen bevriezen en de technologische concurrentiekracht van de Verenigde Staten zwaar schaden.
Een van de grootste hobbels is het vaststellen van de rechten op miljoenen werken. Weeswerken, werken met onbekende auteurs, nalatenschappen van overleden auteurs, ter ziele gegane uitgevers en versnipperde rechten, kunnen de zaak doen uitdijen tot tientallen of honderden afzonderlijke procedures. Daar komt bij dat auteurs en uitgevers niet per se dezelfde belangen hebben: sommigen zullen de zaak afwijzen, anderen steunen haar juist fel.
In theorie is het aan potentiële eisers om zichzelf te melden, maar in de praktijk betekent dit dat veel rechthebbenden nooit van de procedure horen. Ook de praktische uitvoerbaarheid staat ter discussie, want het coördineren van zo'n groot en complex veld aan claimanten is vrijwel onmogelijk.
Experts waarschuwen dat, als de kwalificatie als groepsvordering blijft staan, de ontwikkeling van generatieve AI jaren kan stilvallen en auteursrechtelijke vragen voor onbepaalde tijd blijven liggen. De nasleep zou niet één bedrijf treffen, maar de fundamenten van de hele AI-industrie.
