Η NASA αλλάζει πορεία για να αποκτήσει νέο σταθμό σε τροχιά πριν αποσυρθεί ο ΔΔΣ
Ο χρόνος μετρά αντίστροφα. Σε πέντε χρόνια, ένα τροποποιημένο SpaceX Dragon θα αρχίσει τον ελιγμό που θα οδηγήσει τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό σε ελεγχόμενη πτώση στον Ειρηνικό. Κι όμως, δεν υπάρχει ακόμη αντικαταστάτης. Οι ΗΠΑ κινδυνεύουν να μείνουν χωρίς δικό τους τροχιακό φυλάκιο μετά την απόσυρση του ΔΔΣ, την ώρα που η Κίνα προχωρά με γοργούς ρυθμούς στο Tiangong.
Η NASA έχει ήδη διοχετεύσει 500 εκατ. δολάρια σε προσπάθειες ανάπτυξης σταθμών από τις Northrop Grumman, Blue Origin, Axiom Space και Voyager Space, όμως οι πιθανότητες να προλάβει κάτι πριν από το 2030 παραμένουν μικρές. Σε αυτό το πλαίσιο, ο ασκών καθήκοντα διοικητή Σον Ντάφι υπέγραψε οδηγία που ανατρέπει ολόκληρη τη στρατηγική.
Με το προηγούμενο σχέδιο, ένας ή δύο νικητές θα επιλέγονταν στις αρχές του 2026 για μεγάλα συμβόλαια κατασκευής και πιστοποίησης ολοκληρωμένων σταθμών. Το πρόβλημα είναι η χρηματοδότηση. Η NASA υπολογίζει έλλειμμα έως και 4 δισ. δολάρια. Ο ομοσπονδιακός προϋπολογισμός προβλέπει μόλις 272,3 εκατ. για το 2026 και 2,1 δισ. για την επόμενη πενταετία, κλάσμα των απαιτούμενων.
Τώρα ο οργανισμός στρέφεται σε μικρότερα βήματα. Θα ανοίξει διαγωνισμός για την επιλογή τουλάχιστον δύο, ιδανικά τριών, αναπτυξιακών ομάδων. Η πιστοποίηση θα έρθει μόνο μετά από επανδρωμένη δοκιμαστική πτήση, και τουλάχιστον το ένα τέταρτο της χρηματοδότησης θα εκταμιεύεται μόνο όταν ο σταθμός αποδείξει ότι μπορεί να φιλοξενήσει τέσσερα άτομα για έναν μήνα. Η ικανότητα μακρόχρονης διαβίωσης δεν θα είναι πλέον υποχρεωτική.
Αυτό ευνοεί ομάδες που μπορούν να στείλουν γρήγορα σε τροχιά μια απλή αλλά λειτουργική μονάδα. Ένα φαβορί είναι η Vast, που συνεργάζεται με τη SpaceX στο Haven-1, σχεδιασμένο να φιλοξενεί τέσσερις αστροναύτες για αποστολές δύο εβδομάδων και να βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στα συστήματα του Dragon.
Στο μεταξύ, οι Axiom, Blue Origin και Voyager θα χρειαστεί να αναδιαμορφώσουν τα πιο φιλόδοξα σχέδιά τους με βάση τους νέους κανόνες. Ο πρώην επικεφαλής προγράμματος της NASA Φιλ ΜακΆλιστερ το θέτει ωμά: το παλιό μοντέλο δεν θα πετύχαινε ποτέ, ενώ η νέα προσέγγιση δίνει σε όλους μια ευκαιρία να φτάσουν στη γραμμή τερματισμού έως το 2030.
Το βέβαιο είναι ότι το αμερικανικό μέλλον σε τροχιά θα εξαρτηθεί λιγότερο από κρατικά χρηματοδοτούμενα μεγα-έργα και περισσότερο από την ευελιξία του ιδιωτικού τομέα, και η νίκη θα πάει σε όποιον μετατρέψει πιο γρήγορα το σχέδιο σε εκτόξευση.
