Anthropic'e Karşı Dev Toplu Dava Yapay Zeka Sektörünü Kaosa Sürükleyebilir
ABD'deki yapay zeka sahnesinde fırtına patladı. Aylar içinde milyarlarca doları silebilecek ve tüm sektörün temelini sarsabilecek bir fırtına. Üç yazar, telif hakkı ihlali iddiasıyla girişim Anthropic'e karşı toplu dava açtı. İlk bakışta sıradan bir hukuki çekişme gibi görünebilir; ancak davaya geçtiğimiz yüzyıldan kalma eserleri kapsayacak şekilde yedi milyona kadar hak sahibinin katılabilmesi riskin büyüklüğünü ortaya koyuyor. Potansiyel tazminatlar yüz milyarlarca dolara çıkabilir. Her başvuran kişi başına 150 bin dolara kadar yasal ceza talep edilebiliyor.
Kritik eşik, Yargıç William Alsup'ın davayı toplu dava olarak sertifikalandırmasıyla aşıldı. Alsup, kararını elli yıllık tecrübesine dayandırdı. Anthropic karara sert biçimde itiraz ediyor ve yargıcın kimlerin davacı sayılacağını, hangi eserlerin konu edildiğini ve hangi lisansların geçerli olabileceğini irdelemediğini savunuyor.
Anthropic, Consumer Technology Association ve Computer and Communications Industry Association gibi güçlü teknoloji birliklerinin desteğini arkasına aldı. Bu kuruluşlar, davanın bu haliyle ilerlemesine izin verilmesinin tehlikeli bir emsal yaratacağını öne sürüyor. Onlara göre bu süreç, devasa taleplerin önünü açarak yatırımları dondurabilir ve ABD'nin teknolojik rekabet gücüne ağır darbe vurabilir.
En büyük engellerden biri, milyonlarca eserin haklarını tanımlamak. Yazarı belirsiz, yazarların mirasçıları bulunmayan, yayınevleri kapanmış ya da hakları parçalanmış eserler yani yetim eserler davayı onlarca hatta yüzlerce ayrı davaya dönüştürebilir. Üstelik yazarlarla yayınevlerinin çıkarları her zaman örtüşmeyebilir. Kimi taraf davaya karşı çıkarken kimileri güçlü destek verecek.
Kuramsal olarak olası davacıları bilgilendirme sorumluluğu onlara ait. Pratikte ise bu, birçok hak sahibinin süreçten asla haberdar olamayacağı anlamına geliyor. Teknik uygulanabilirlik de soru işareti. Bu denli geniş ve karmaşık bir davacı havuzunu koordine etmek neredeyse imkansız.
Uzmanlar, toplu dava statüsü korunursa üretici yapay zekanın gelişiminin yıllarca sekteye uğrayabileceği ve telif sorularının belirsiz kalabileceği uyarısında bulunuyor. Etkisi yalnızca bir şirketle sınırlı kalmaz, yapay zeka sektörünün temelleri sarsılır.
