Lamborghini Diablo 35 Yaşında: Zamanı Geçen Bir Süper Otomobil, Tarihi Asla Eskimeyen
Countach, 1980’lerin şişkin özgüvenini simgeliyorsa, Diablo bambaşka bir çağda doğdu: Küresel lüksün, kurumsal denetimin ve teknolojinin cazibesinin yükseldiği bir dönemde. Proje 132 kod adıyla 1985’te başlayan geliştirme sürecinin tek ve iddialı bir hedefi vardı: “Dünyanın en hızlı otomobilini” üretmek. Projenin ortasında Lamborghini’yi satın alan Chrysler, İtalyan tasarımının en çılgın detaylarını yumuşattı. Sonuç ilk bakışta daha sakin görünse de, ihtişamından hiçbir şey kaybetmemişti: Makas kapılar, devasa arka kaput ve savaş uçağı ergonomisini hedefleyen bir kokpit.
Diablo, 1990’da Monte Carlo’da tanıtıldığında rekorlar kitabına girmeye hazırdı. Kaputunun altında 5.7 litrelik V12 motor, 492 beygir güç ve 325 km/s’yi aşan maksimum hız vardı; o yıllarda “İnternet” kelimesi hâlâ mühendislerin dilindeydi. Diablo sadece hızlı değildi, aynı zamanda küstahtı. Ve bu ona çok yakışıyordu.
O dönemde Lamborghini, bugünkü kurumsal ciladan uzaktı. Diablo, metal ve biraz karbon fiberden oluşan, ustaların sezgileriyle el işçiliğiyle üretilen saf bir makineydi. Yine de konforun ilk izlerini taşıyan ilk Lamborghini oldu: Elektrikli camlar, ayarlanabilir koltuklar, hatta Alpine ses sistemi — bunlar parodi değil, ilerlemenin işaretiydi.
1993’te ise şok yaşandı: Dört tekerlekten çekişli Diablo VT tanıtıldı. O zamanlar bir süper otomobil için sapkınlık sayılan bu yenilik, sonrasında tüm V12 Lamborghini’lerde standart haline geldi. On yıl boyunca SE30, Jota ve VT Roadster gibi özel versiyonlar, Diablo’nun popüler kültürdeki ününü perçinledi — abartıyla büyüyen bir neslin poster otomobilleri oldular.
1998’de Audi’nin gelişiyle Sant’Agata’ya Alman mantığı hâkim oldu. Sabit farlar, ABS ve daha büyük 6 litrelik V12 motor, hem bir devrin sonunu hem de yeni bir çağın başlangıcını simgeliyordu. Luc Donckerwolke imzalı son 6.0 SE, Lamborghini’nin artık çılgınlığı kadar imajıyla da tanımlanan bir markaya dönüşümünü işaret etti.
Diablo sadece asfalt üzerinde yaşamadı. Sinema, müzik klipleri ve reklamlarda da parladı — Dumb and Dumber, Die Another Day, Jamiroquai’nin “Cosmic Girl”ü. O yıllarda kırmızı bir süper otomobil, performanstan fazlasını ifade ediyordu; dünyayı, izin istemeyenlerin yönettiğinin ilanıydı. Mike Tyson, Nicolas Cage ve Jay Leno gibi sahipleri yakıt tüketimini umursamıyordu — onlar için önemli olan görünürlüktü.
Toplamda sadece 2.903 Diablo üretildi ve her biri artık birer kült objesi. Lamborghini’nin Polo Storico bölümü, bu 90’lar egolarını orijinallik belgeleriyle sertifikalandırarak işini büyütüyor. SE30 ve GT versiyonları müzayedelerde astronomik rakamlara ulaşıyor; bu da kaçınılmaz, çünkü efsaneler değer kaybetmez, sadece daha pahalı hale gelir.
2001’de üretim sona erdiğinde, kaybolan sadece bir model değil, tüm bir çağ oldu. Diablo, Audi’nin hesaplı mükemmelliği devralmadan önceki son “saf” Lamborghini’ydi; çılgınlık henüz pazarlama stratejisine dönüşmemişti.
Otuz beş yıl sonra Diablo, hâlâ olması gereken yerde: Yarı müzede, yarı efsanede. Bugünün elektrikli dünyasına fazla gürültülü, fazla hızlı ve fazla dürüst. İşte bu yüzden hâlâ önemli.
