Fiat ve elektrikli otomobiller: deneyler, kaçırılan fırsatlar ve geç farkındalıkla geçen elli yıl
Bugünün Fiat'ı elektrikli araç gamını yenilikçi ve radikal diye gururla pazarlarken, elektrikli bir şehir otomobili fikrinin İtalya'da 1972'de çoktan çizim tahtasında olduğunu hatırlamakta fayda var. Ne yazık ki dönemin X1/23'ü, markanın uzun ve tökezleyerek ilerleyen elektrifikasyon hikayesinin bir başka müze parçasına dönüştü.
X1/23, bir Fiat 500'den daha küçüktü ama zamanına göre şaşırtıcı derecede zekiceydi: Michelotti imzalı, 13,5 beygirlik elektrik motoruna sahip iki kişilik bir otomobil ve 80 kilometre menzil. Avrupa'nın tıkanık şehirleri için kusursuzdu, yeter ki Fiat üretime almaya tenezzül etseydi. Etmedi.
1976'ya gelindiğinde şirket bu kez Fiat 126 Vettura Urbana konseptiyle yeniden denedi. Sürgülü kapılar ve dört yolcu için kompakt bir çözüm sunuyordu ancak seri üretime dönük bir adım yine gelmedi. Aynı yıllarda elektrikli alanda Fiat, Japonya'nın hatta Fransa'nın girişimlerinin çok gerisinde kaldı.
Ancak 1990'larda ilk elektrikli Panda, Cinquecento ve Seicento modelleri Fiat Elettra rozetinin altında ortaya çıktı. Teknik olarak mütevazı, ağır ve kurşun asit akülerle çalışan bu modeller yine de piyasaya çıktı. Ortada sürücü konumu, alüminyum iskelet ve plastik panellere sahip 1993 Fiat Downtown gibi konseptler ise modern bir girişimin hayalini andırıyordu, ama fuar standından öteye gidemedi.
Son on yılda Fiat nihayet ciddi biçimde elektrikli otomobil üretmeye başladı. Fiat 500e, tasarımı ve erişilebilir donanım seviyeleri sayesinde Avrupa'da başarı yakaladı, ancak menzili birçok rakibinin gerisinde. Yeni Grande Panda EV de aynı bütçe dostu şehir otomobili cazibesini hedefliyor, fakat 44 kWh batarya ve 25 bin avroya iddia edilen 320 kilometrelik menzil ile aynı dilimde Dacia Spring ya da Renault Twingo'nun karşılayamayacağı bir şey sunmuyor.
Benzer şekilde, pratik ve her şeye hazır bir B segmenti çok yönlü olarak konumlandırılan Fiat 600e, 400 kilometre birleşik menzil ve şehir içinde 600 kilometre, 156 beygir güç ve 0-100 km/s hızlanmada dokuz saniye sunuyor. Yeterli, ancak Avrupa rakipleri arasında öne çıkmaktan uzak.
Fiat'ın elektrikliye son hamlesi, kalıcı bir vizyondan çok geçici bir heves gibi hissettiriyor. X1/23'ten Grande Panda Electric'e uzanan elli yıllık yolculuk, elektrifikasyonun Fiat için hiçbir zaman öncelik olmadığını, daha çok bir mecburiyet olduğunu gösteriyor. Ve mecburiyetler, bildiğimiz gibi, nadiren gerçekten parlak işler çıkarır.
