Volkswagen Transporter: Van-icoon in identiteitscrisis
Volkswagen’s ooit onbetwiste koning onder de bestelwagens is afgezakt tot een schim van zijn vroegere zelf. De legendarische Transporter heeft zowel zijn identiteit als zijn concurrentiekracht verloren. Jaren van uitstel, platformgeknutsel en strategische verlamming hebben VW’s bedrijfswagentak in het nauw gedreven, waar de verkoop nu leunt op kortingen en modelnamen die vooral verwarring zaaien.
Decennialang was de Transporter het fundament van de Duitse bestelwagencultuur: werkpaard, gezinsbus en campericoon in één. Het echte keerpunt kwam in 1990 met de T4, die de motor naar voren verhuisde en onafhankelijke achterwielophanging kreeg. De T4 en later de T5 bouwden voort op dat succes en hielden het platform bijna twintig jaar relevant.
Halverwege de jaren 2010 miste VW de boot. In plaats van een nieuwe generatie te lanceren, kreeg de T5 een flinke facelift, werd omgedoopt tot T6 en bleef men de vertrouwde techniek tegen forse marges verkopen. De ontwikkeling van elektrische en hybride aandrijflijnen werd uitgesteld, terwijl markt en regelgeving juist het tegenovergestelde eisten. Een elektrische Transporter werd haastig in elkaar gezet met ABT, maar met een 32,5 kWh accu, een 0–100 sprint van ruim 17 seconden en een prijs meer dan 20.000 euro boven het standaardmodel, was het een aanbod dat niemand serieus nam.
De grootste klap kwam toen Volkswagen het langdurige verzoek van Deutsche Post voor een elektrische bestelwagen negeerde. De postdienst bouwde er zelf een. VW verloor een sleutelpartner en het zorgvuldig opgebouwde imago van de Transporter kreeg een flinke deuk.
Toen het eindelijk tijd was voor een echte opvolger van de T5 en T6, ontstond er chaos. De op MQB gebaseerde T7 schoof de bestuurder 20 centimeter naar achteren, leverde in op praktische bruikbaarheid voor de bedrijfsversies en veranderde feitelijk in een nieuwe Sharan in plaats van een waardige Transporter-erfgenaam. De prijzen stegen, de ruimte kromp en teleurstelling was onvermijdelijk. VW hield de oude T6 tot 2024 in productie, waardoor hetzelfde basismodel maar liefst 21 jaar meeging.
De elektrische ID Buzz moest een frisse start worden. In plaats daarvan zorgden de hoge zitpositie, het kleinere laadvolume en de forse instapprijs ervoor dat het een nicheproduct werd. Een latere, goedkopere variant met kleinere accu voelde meer als crisismanagement dan als strategisch succes.
De scherpste identiteitscrisis kwam door de samenwerking met Ford. Volkswagens middelgrote bestelwagen is nu in feite een Ford Transit met VW-logo, verkocht als T7. Tegelijkertijd bestaat er een T7 Multivan naast de eerdere MQB-T7, allemaal met dezelfde naam maar onderhuids totaal verschillend. De productie verhuisde naar Turkije, het design ademt Ford en qua prijs is er geen voordeel. Wie slim is, koopt gewoon de Ford voor minder geld.
Het resultaat: een trio modellen die noch Transporter-fans noch zakelijke klanten tevredenstellen. VW is afhankelijk van Ford’s productieaantallen, de verkoop stagneert en de voorraden stapelen zich op. De enige uitweg lijkt een wanhopige kortingscampagne, waarbij bussen tot veertig procent goedkoper worden aangeboden aan zowel bedrijven als particulieren, puur om ze kwijt te raken.
Volkswagens ooit voorbeeldige bedrijfswagentak is nu een schoolvoorbeeld van hoe een merk zijn identiteit kan verspelen door kortzichtig beleid. De concurrentie zit niet stil en Chinese merken komen eraan met goedkopere, ruimere bussen. Als VW niet snel het roer omgooit, blijft de naam Transporter straks alleen nog bestaan als nostalgische herinnering in plaats van als levende modelreeks.
